Acemi Ocağı, Osmanlı İmparatorluğunda başta piyade olmak üzere kapıkulu ordusunun ihtiyaç duyduğu askerleri yetiştirmek için kurulmuş bir kurumdur. Kurum çoğunluğu asker olmak üzere saraya da bürokrat yetiştirmiştir. Burada eğitim gören 8-18 yaş aralığındaki çocuklar ve gençler genellikle devşirmelerdir.
Sistem Nasıl Çalışırdı?
İmparatorluk sınırları içerisinde yaşayan ailelerin birden fazla çocuğu olursa bu çocuklardan biri alınıp Acemi Ocağına kaydedilirdi. Eğer bu çocuk gayrimüslim bir aileden alındıysa Ocağa kaydedilmeden önce genellikle Bektaşi bir aileye verilirdi. Böylelikle Türkçeyi ve Türk-İslam geleneklerine göre eğitimi sağlanmış olurdu.
Acemi Ocağında; askeri, aritmetik, okuma-yazma ve dini konularda eğitim görenlerin içerisinden yetenekli olanlar(çok akıllı ve çok da zeki olmayanlar) yeniçeri ocağına; zekası üstün gelen çocuklar ise devlet memuru olarak yetiştirilmek üzere saray içerisinde eğitim veren Enderun Mektebi’ne alınırdı. Pençik usulüne göre; savaşlarda alınan tutsakların beşte birinin devlet hesabına yetiştirilmesi için Acemi Ocağı‘na ayrılanlara acemi oğlanı denirdi. Burada aldıkları derslerdeki başarılarına göre Enderun Mektebine, Saraya ya da başta Yeniçeri Ocağı olmak üzere Kapıkulu Ocakları’na dağıtılırlardı. Acemi ocağındaki kişilerin Osmanlı halkından olması yasaktır.
Acemi ocakları ilk defa I. Murat devrinde; Çandarlı Kara Halil Paşa ve Molla Rüstem’in çalışmalarıyla Gelibolu’da kurulmuştur. İkinci Acemi Ocağı ise İstanbul’un fethinden sonra, İstanbul’da açıldı ve l826’da Yeniçeri Ocağının kaldırılmasına kadar devam etti.
Dış bağlantılar ve İleri okuma;