Etiketli Makaleler:hücre organelleri

Kloroplast kelimesi, Yunanca kökenli bir terimdir. “Kloro-” ön eki, “yeşil” anlamına gelirken, “plast” kelimesi “şekil vermek” anlamına gelir. Birleşik olarak “kloroplast”, “yeşil yapı” veya “yeşil şekil” anlamına gelir. Kelimenin anlamından da anlaşılabileceği üzere kloroplastlar, bitki hücrelerinde ve bazı protistlerde bulunan yeşil renkteki pigmentlerle dolu organellerdir. Kloroplastlar, özellikle klorofil adı verilen yeşil pigment içeren tilakoit adı […]

Çekirdekçik ya da nükleolus, ökaryot hücrelerin çekirdeklerinin içinde bulunan zarsız bir yapıdır. Bakteriler, çekirdek içeren alyuvarlar ve sperm hücreleri dışında bütün canlı hücrelerde bulunan küresel yapıda bir cisimdir. Çekirdekçikler, ilk olarak Barbara McClintock tarafından tanımlanmıştır. Çekirdekçiğin yapısının %10-20 kadarı RNA’dan %70-80’i ise proteinden oluşur. Protein kısmının bir bölümü enzim yapısına daha büyük bir bölümü ise […]

Hücre sözcüğü dilimize Arapça kapatılmış bir yer, oda anlamına gelen “hucra(t)” kelimesinden yerleşmiştir. Bilinen tüm canlı organizmaların yapısını oluşturan en küçük biyolojik yapıdır(Bakın; Hücre Nedir?). Organeller ise hücre içinde bulunan ve kendine göre farklı görevleri olan, özelleşmiş yapılardır. Özellikle prokaryot hücrelere göre daha karmaşık olan ökaryot hücrelerde bir çok organel bulunur. Temel olarak bir ökaryot […]

  Mitokondri, memeli canlıların alyuvarları haricinde, oksijenli solunum yapan tüm ökaryot hücrelerde bulunan organeldir. Mitokondri sözcüğü Yunanca mitos (iplik) ve khondrion (tane) sözcüklerinin türetilmesiyle almıştır. Boyları 0.2-5 mikron arasında, şekilleri ise ovalden çubuğa kadar değişkenlin göstermektedir. Bazı hücreler büyük ve tek bir mitokondri içerebilse de çoğunlukla büyük sayılarda bulunurlar. Bir hücredeki mitokondri sayısı, hücrenin enerji […]

Lizozom; ökaryot hücrelerin sitoplazmasında bulunan, dışı zarla çevrili, genellikle küçük, yuvarlak ve çapları 0,2-0,8 mikron arasında değişen yapılardır. İçerikleri asidiktir ve çeşitli sindirim enzimleri içerirler. Lizozomlar, Christian de Duve tarafından hücrenin ilk defa elektron mikroskobuyla incelenmesiyle keşfedildi. Duve, keşfettiği yapıyı; tek kat zarla çevrelenmiş, içi homojen olmayan, yoğun maddelerle dolu yapılar olarak tanımladı. Daha sonra […]

Hücre çekirdeği hücrenin yönetim ve kalıtım merkezidir. Hücreyi yönetir ve canlıların tüm özelliklerini taşıyan kromozom da burada bulunur. Hücre bölünmesiyle bu özellikler hücreden hücreye aktarılır ve bu sebeple çekirdek, hücrenin yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan hücresel yapıdır. Genellikle yuvarlak veya oval yapıda olan çekirdek sadece ışın mikroskobuyla görülebilir. Hücrenin genetik bilgileri hücre çekirdeğin içindeki DNA […]

Sitoplazma, hücre zarı ile çekirdek zarı arasında bulunan, homojen, kolloidal (ne sıvı ne de katı) ve sürekli değişim halinde bulunan bir tür eriyiktir. Büyük bölümü sudan oluşur, açık renkli, yarı akışkan ve saydamdır. Hücrede solunum, fotosentez, beslenme, sindirim, boşaltım gibi yaşamsal faaliyetlerin gerçekleştiği yerdedir. Miktarı hücrenin boyutuna göre değişir. Sitoplazma inorganik (çeşitli iyonlar metal tuzları, […]

Plastitler, alg ve bitki hücrelerinde bulunan ve bu hücrelerde çeşitli görevler üstlenen temel organellerdir. Genç hücrelerde renksiz olan plastitler hücreyle birlikte gelişerek, hücredeki görevine uygun şekil ve renk kazanır. Görevine göre renk kazanan plastitler kloroplast, kromoplast ve lökoplast olmak üzere üç türde incelenir. Kloroplast Kloroplast bitkilerde fotosentezin gerçeleştiği yeşil renkli plastitlerdir, bitkilere yeşil rengi verir. […]