Aort anevrizması, aort adı verilen büyük arterin duvarında meydana gelen abartılı bir genişlemedir. Aort, kalpten doğrudan çıkan ve vücudun tüm organlarına oksijenli kan taşıyan ana atardamar olarak bilinir. Anevrizma genellikle aortun belirli bir bölgesinde oluşur ve büyüdükçe arter duvarının zayıflamasına neden olabilir. Bu durum ciddi komplikasyonlara, hatta yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir.
Aort anevrizmaları genellikle aşağıdaki iki tip olarak sınıflandırılır:
- Torasik aort anevrizması: Bu tür anevrizmalar, göğüs boşluğunda yer alan aortun bir bölgesinde oluşur. Belirtiler genellikle anevrizmanın büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak değişebilir. Anevrizmanın büyüklüğü arttıkça, göğüs ağrısı, nefes darlığı, öksürük, ses kısıklığı ve yutma güçlüğü gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Torasik aort anevrizmaları, ani yırtılma veya kan pıhtısı oluşumu gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
- Karın aort anevrizması: Bu tür anevrizmalar, karın bölgesinde yer alan aortun bir bölgesinde oluşur. Genellikle belirli semptomlar üretmezler ve çoğu zaman tesadüfen tıbbi bir görüntüleme testi sırasında keşfedilirler. Büyük bir karın aort anevrizması yırtılabilir veya pıhtılaşabilir, bu da ciddi karın ağrısı, sırt ağrısı, düşük tansiyon ve hatta hayati tehlike oluşturan iç kanamalara neden olabilir.
Aort anevrizmalarının nedenleri tam olarak bilinmemektedir, ancak bazı risk faktörleri vardır. Bunlar arasında yaşlılık, sigara içme, yüksek kan basıncı, yüksek kolesterol, ailesel geçmişte anevrizma öyküsü, bazı bağ dokusu hastalıkları ve travma yer alır.
Aort Anevrizması belirtileri
Aort anevrizması, büyük atardamar olan aortun duvarında oluşan anormal bir genişleme veya balonlaşmadır. Anevrizmanın belirtileri, anevrizmanın boyutuna, büyüme hızına ve yerine bağlı olarak değişebilir. Bazı insanlar aort anevrizması geliştirdiklerinden habersiz olabilirler, çünkü anevrizma genellikle belirti vermez ve tesadüfen başka bir tıbbi test sırasında tespit edilir. Ancak, aort anevrizmasının bazı potansiyel belirtileri şunlardır:
- Göğüs veya sırt ağrısı: Anormallik, genellikle göğüs bölgesinde ağrıya neden olabilir. Bu ağrı genellikle ani ve yoğun olabilir ve sırtta veya göğüste hissedilebilir.
- Karın ağrısı: Aort anevrizması, karın bölgesinde de ağrıya neden olabilir. Bu ağrı genellikle karın bölgesinin merkezinde veya yan taraflarında hissedilebilir.
- Nabızda atlamalar: Aort anevrizması büyüdükçe, karında veya göğüste nabız atlamaları hissedilebilir.
- Nefes darlığı: Büyük bir aort anevrizması, akciğerlere baskı yapabilir ve nefes darlığına neden olabilir.
- Sesli soluk alıp verme: Anevrizmanın büyüklüğüne bağlı olarak, nefes alırken veya nefes verirken sırasında sesli soluk alıp verme (wheezing) duyulabilir.
- Baş dönmesi veya bayılma: Aort anevrizması, beyne kan akışını etkileyebilir ve baş dönmesi, sersemlik veya bayılma hissine neden olabilir.
- Ses değişiklikleri: Büyük bir aort anevrizması, ses tellerine veya yakındaki sinirlere baskı yapabilir, bu da ses tonunda değişikliklere neden olabilir.
Eğer aort anevrizması belirtilerinden herhangi birini yaşıyorsanız, hemen bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir. Aort anevrizmaları ciddi ve potansiyel olarak hayatı tehdit edebilir, bu nedenle erken teşhis ve tedavi önemlidir.
Aort anevrizması tedavisi
Aort anevrizması tedavisi, anevrizmanın boyutuna, büyüme hızına, hastanın genel sağlık durumuna ve anevrizmanın konumuna bağlı olarak değişebilir. Küçük boyuttaki stabil anevrizmalar genellikle takip altında tutulurken, büyük veya hızla büyüyen anevrizmalar tedavi gerektirebilir. Aort anevrizması tedavisi için bazı seçenekler şunlardır:
- Cerrahi Onarım: Büyük veya hızla büyüyen anevrizmalar genellikle cerrahi olarak onarılır. Cerrahi onarım, açık kalp ameliyatı gerektiren invaziv bir prosedürdür. Bu işlemde, anevrizmanın etrafında sağlam bir aort bölgesi oluşturmak için anevrizma kesilir ve yerine bir greft (sentetik tüp) dikilir.
- Endovasküler Stent Grafting: Bu prosedür, daha invaziv bir ameliyat olmadan anevrizmanın onarılmasını sağlayan minimal invaziv bir seçenektir. Kateter tabanlı bir yaklaşımdır. Bir kateter vasıtasıyla anevrizmanın içine yerleştirilen metal bir stent graft kullanılarak anevrizma desteklenir ve kan akışı normale döndürülür.
- Takip: Küçük boyuttaki stabil anevrizmalar, hastanın durumunu düzenli olarak takip etmek amacıyla doktor tarafından yakından izlenebilir. Bu süreçte düzenli olarak görüntüleme testleri (örneğin, ultrason, bilgisayarlı tomografi) kullanılabilir. Anevrizma boyutunda bir artış veya diğer belirtiler ortaya çıkarsa, tedavi seçenekleri yeniden değerlendirilebilir.
Tedavi seçeneği, hastanın genel sağlık durumu, yaş, anevrizmanın konumu ve boyutu gibi birçok faktöre bağlıdır. Her hasta için en uygun tedavi planını belirlemek için bir kardiyovasküler cerrah veya uzman tarafından değerlendirme yapılması önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, aort anevrizmalarının komplikasyonlarını önlemek ve yaşam beklentisini artırmak açısından kritik öneme sahiptir.
Dış bağlantılar;