Polonyum (Po) Nedir, Elementin Özellikleri ve Kullanım Alanları Nelerdir?

PoPolonyum, kimyasal sembölü “Po” ve 84 atom numarasına sahip olan element. Polonyum, uranyum madenciliği sırasında yan ürün olarak elde edilebilecek bir radyoaktif elementtir. Elementin adı, Polonyumun keşfedildiği döneme (1898) atıfta bulunarak verilmiştir. Polonyum, radyoaktif bir elementtir ve doğada çok nadir bulunur. Bu nedenle çok az bilinen ve çok az kullanılan bir elementtir.

Polonyum, 1898 yılında Polonyalı fizikçi Marie Curie ve eşi Pierre Curie tarafından keşfedilmiştir. Marie Curie, polonyumun keşfiyle ilgili çalışmalara eğilmeden önce uranyum içeren mineralleri incelemekteydi. Pierre Curie, polonyumun varlığını öne sürmüş ve bu elementin keşfini desteklemiştir.

Keşif süreci:

  1. Numunelerin Hazırlanması:
    • Marie ve Pierre Curie, uranyum içeren pek çok mineralden numuneler toplamışlardır. Özellikle uranyum cevherlerini kullanmışlardır.
  2. Radyoaktif Elementlerin Ayrılması:
    • Çalışmaları sırasında, uranyum minerallerinden gelen radyoaktif izotopların varlığını gözlemlemişlerdir.
    • Bu mineralleri işleyerek içerdikleri elementleri ayrıştırmışlar ve farklı bileşikler üretmişlerdir.
  3. Polonyumun Tanımlanması:
    • Marie ve Pierre, uranyumun radyoaktif bozunma ürünlerini araştırırken, uranyum mineralinde beklenmeyen bir radyasyon tespit etmişlerdir.
    • Bu radyasyonun kaynağı olarak daha sonra polonyum elementini tanımlamışlardır.
  4. Adlandırma:
    • Elementin adı, Marie Curie’nin Polonya’nın bağımsızlık mücadelesine duyduğu destek nedeniyle “polonyum” olarak önerilmiştir.

Polonyum elementinin Özellikleri

Polonyum Minerali
Polonyum Cevheri.
  • Polonyum, doğada katı hâlde bulunan bir elementtir ve metalimsi bir parlaklığa sahiptir.
  • Yüksek radyoaktiviteye sahiptir ve birçok farklı izotopu bulunur.
  • Polonyum izotopları, alfa radyasyonu yayarak bozunur ve bu radyasyonun sağlık üzerindeki olumsuz etkileri vardır.
  • Polonyum, nükleer reaktörlerin kontrol çubuklarında kullanılan bir nötron kaynağı olarak işlev görebilir.
  • Soğurma çapı, nükleer reaktörlerdeki nötronların etkisini azaltmak için kullanılabilir.
  • Tıbbi uygulamalarda radyoizotop izleme ve tedavi amacıyla kullanılabilir, ancak bunun yerini daha güvenli ve etkili radyoizotoplar almıştır.
  • Bir zamanlar termoelektrik güç üretimi için kullanılmıştır, ancak bu uygulama da diğer malzemelerin geliştirilmesi ile geride bırakılmıştır.
  • Oksijenle temas ettiğinde oksitlenir ve yüzeyinde bir oksit tabakası oluşturur. Ayrıca, asitlerle tepkimeye girebilir.

Polonyumun radyoaktif özellikleri nedeniyle, güvenlik konuları ve radyasyon maruziyeti önemlidir. Bu nedenle polonyumla çalışırken dikkatli önlemler alınmalıdır ve ilgili güvenlik yönergelerine uyulmalıdır.

Kullanım Alanları

Polonyumun kullanım alanları oldukça sınırlıdır ve büyük ölçüde nükleer ve endüstriyel uygulamalarda odaklanır. Ancak, polonyumun kullanımı günümüzde oldukça azalmıştır. Bilinen başlıca kullanım alanları:

  1. Nükleer Reaktörler:
    • Polonyum-210 izotopu, nötron kaynağı olarak kullanılabilir ve nükleer reaktörlerin kontrol çubuklarında kullanılmıştır. Bu izotop, nükleer reaktörlerin çalışmasını düzenleyen önemli bir bileşendir.
  2. Termoelektrik Güç Üretimi:
    • Polonyum-210, termoelektrik jeneratörlerde kullanılarak ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürebilir. Ancak, daha etkili ve güvenli alternatiflerin gelişmesi nedeniyle bu uygulama artık yaygın değildir.
  3. Tıbbi Uygulamalar:
    • Geçmişte polonyum-210, radyoizotop izleme ve tedavi amacıyla kullanılmıştır. Ancak günümüzde daha güvenli ve etkili radyoizotoplarla değiştirilmiştir.
  4. Bilimsel Araştırmalar:
    • Polonyumun alfa radyasyonu yayması ve yüksek radyoaktivitesi, çeşitli bilimsel araştırmalarda kullanılmasına olanak tanır.

Polonyumun yüksek radyoaktivitesi ve toksik olması nedeniyle güvenlik endişeleri mevcuttur ve kullanımı kontrollü koşullarda yapılmalıdır. Ayrıca, polonyumun üretimi ve kullanımı için izinler ve sınırlamalar vardır. Günümüzde, polonyumun kullanımı daha güvenli ve etkili alternatiflerin gelişmesiyle azalmıştır.

İlgili bağlantılar;

Dış bağlantılar;

Etiketli