ÖTV (Özel Tüketim Vergisi), belirli mal ve hizmetlerin tüketimi üzerinden alınan bir vergi türüdür. ÖTV, üretim veya ithalat aşamasında mal veya hizmetlere eklenir ve son tüketici tarafından ödenir. ÖTV’nin amacı, hem devletin gelirini artırmak hem de belirli tüketim alışkanlıklarını düzenlemektir.
ÖTV, çeşitli mal ve hizmetler için uygulanabilir. Örnek olarak alkollü içecekler, tütün ürünleri, lüks tüketim araçları, akaryakıt, elektronik eşyalar gibi kategorilerde ÖTV uygulanır. Bu ürünlerin tüketimi sınırlamak veya belirli bir düzeye çekmek, sağlık ve çevre politikalarını desteklemek veya tüketici alışkanlıklarını yönlendirmek gibi amaçlarla ÖTV kullanılır.
Türkiye’de Özel Tüketim Vergisinin Tarihi
Türkiye’de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), belirli tüketim malları ve hizmetlerine uygulanan bir vergi türüdür. ÖTV’nin Türkiye’deki tarihsel gelişimi şu şekildedir:
- 1984: Özel Tüketim Vergisi ilk kez 15 Şubat 1984 tarihinde yürürlüğe giren 3065 sayılı Kanun ile getirilmiştir. Bu dönemde ÖTV, alkollü içkiler, tütün ürünleri, lüks tüketim araçları gibi ürünlere uygulanmıştır.
- 2002: 2002 yılında 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu ile mevcut ÖTV sistemi yeniden düzenlenmiş, vergi oranları ve kapsamı değiştirilmiştir. Otomobiller, alkollü içkiler, tütün ürünleri, lüks tüketim araçları, telefonlar gibi ürünler ÖTV kapsamına alınmıştır.
- 2010: 2010 yılında 6052 sayılı Türk Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ÖTV oranları bazı ürünler için artırılmıştır. Özellikle yüksek motor silindir hacmine sahip otomobiller için ÖTV oranları artırılmıştır.
- 2018: 1 Ocak 2018 tarihinde 7061 sayılı Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ÖTV oranları yeniden düzenlenmiş ve farklı sınıflarda yer alan araçlara farklı ÖTV oranları getirilmiştir.
ÖTV’nin tarihçesi ve düzenlemeleri, Türkiye’nin ekonomik koşulları ve hükümet politikalarına bağlı olarak zaman içinde değişmiştir. ÖTV, genellikle belli tüketim mallarına yüksek oranda vergi getiren ve vergi gelirlerinin artırılmasına yardımcı olan bir vergi türü olarak kullanılmaktadır.