Osman Gazi (I. Osman) Kimdir?

Osman Gazi Temsili Resmi

Osman Gazi, kendisi ile aynı adı taşıyan ve daha sonra Avrupa, Afrika‘nın bazı bölgelerini ve Asya kıtalarını kapsayan geniş bir İmparatorluğa dönüşen Osmanlı Beyliği’nin kurucusu ve hükümdarıdır. Osmanlı Beyliği, Anadolu Selçuklu Sultanlığı’nın çöküşünden sonra Bithynia bölgesinde kurulmuştur.

Osman Bey ya da Osman Gazi, 1258 yılında bugünkü Türkiye’nin kuzey batısındaki küçük bir kasaba olan Söğüt’te doğu ve 1326 yılında öldü. Osman Gazi, 1300’lerin başında küçük bir Türkmen Beyliği yönetiyordu ancak askeri fetihler ve ittifaklar sayesinde topraklarını genişleterek 600 yıl sürecek bir İmparatorluğun temelini attı.

Osman Bey, 1281 yılında babasının ölümüyle birlikte Kayı boyunun yönetimine geçti ve Ahilerin en saygın kişisi Şeyh Edebali’nin kızı Malhun Hatun ile evlendi. Böylelikle Ahilerin desteğini de yanına aldı ve Karacahisar, Bilecik, Yarhisar ve İnegöl’ü topraklarına kattı. III. Alaaddin Keykubat’ın İlhanlılar tarafından İran’a götürülmesiyle birlikte Türkiye Selçuklu Devletinde oluşan otorite boşluğu, Osmanoğulları’nın da bağımsızlığının önünü açtı ve Osman Bey kendi adına para bastırarak 1299 yılında bağımsızlığını ilan etti.

Kayı boyunun yerleşim yeri.

Bağımsızlığını ilan eden Osman Bey’in Sakarya Havzasında genişleme siyasetini sürdürmesi ve İzmit’e yaklaşması Bizans İmparatorluğunu harekete geçirdi. Bizans’a bağlı Bursa, Orhaneli ve Kestel Tekfurları(bugünkü vali) kendi aralarında anlaşarak Osmanlı Beyliği’ne karşı savaş açtılar Koyunhisar (Bafeon) da gerçekleşen bu muharebeyi Osman bey kazandı. Bu savaş osmanlı kuvvetleriyle Bizans arasında yapılan ilk savaştır.

Osman Gazi, Bizans İmparatorluğu ile savaşmasına rağmen, İstanbul’a karşı direkt bir sefer düzenlemedi, bunun yerine Bizans İmparatorluğu’nun güney ve batı sınırlarında yer alan bölgeleri ele geçirmeyi amaçladı. Böylece Bizans İmparatorluğu’nun güçsüzleşmesine ve giderek zayıflamasına yol açtı. Osman Gazi, beyliğin gücünü arttırmak ve Bizans İmparatorluğu’nun güney ve batı sınırlarını genişletmek için bir çok askeri sefer züzenledi ve bu seferler sonucunda Bursa ve İznik gibi önemli yerleşim yerlerini ele geçirdi.

1326 yılında vefatının artından beyliğin başına oğlu Orhan Bey geçmiştir.

Osman Bey Dönemi Genel Bakış

  • Osman Bey daha sonra Avrupa, Afrika’nın bazı bölgeleri ve Asya kıtalarını kapsayan bir İmparatorluğun temelini atmıştır.
  • Babası Ertuğrul Gazi’nin vefatı üzerine Kayı Boyunun başına geçmiş, Kastamonu’daki Çobanoğulları Beyliği’nin yıkılışına kadar onlara bağlı kalmıştır(1291).
  • Osman Bey Türkiye Selçuklu Devleti Sultanı III. Alaeddin Keykubat’ın İlhanlı hükümdarının yanına götürülmesiyle birlikte Anadolu’da ortaya çıkan otorite boşluğundan faydalanarak, topladığı beylik kurultayı kararı ile 1299 yılında kendi adına para bastırarak bağımsızlığını ilan etmiştir.
  • Osman Bey’in beyliğin başına geçtiği sıralarda içerde ve dışarda çeşitli sorunlarla uğraşan Bizans’ın Anadolu topraklarıyla ilgilenmemesinden faydalanarak merkezi dinlemeyen Bizanslı valilerden Karahisar, Yarhisar, İnegöl, Yundhisar ve Yenişehir’i almıştır.
  • Osman Bey’in valilerin elindeki kaleleri alarak İzmit’e kadar ilerlemesinden rahatsız olan Bizans İmparatoru, valiler ile anlaşarak Osmanlı Beyliği üzerine asker yollamış ancak bu kuvvetler Koyunhisar Savaşı’nda Osmanlı kuvvetlerine yenilmiştir(1302).
  • Koyunhisar Savaşı‘nda Osmanlı ve Bizans kuvvetleri ilk kez karşılaşmış, bazı kaynaklar Osman Bey’den ilk defa bahsetmiştir.
  • Savaştan sonra Bursa civarındaki Kite Kalesi alınmış ve böylece Bursa’nın üç tarafın Osmanlılar tarafından çevrilmiş ve kale denetim altına alınmıştır.
  • 1321 yılında Mudanya’nın fetedilmesyle birlikte Bursa ve Bizans’ın bağlantısı kesilmiştir. Ancak Osman Bey’in bu sırada hasta olması sebebiyle Bursa’nın fethi gecikmiştir.
  • 1326 yılında Orhaneli Kalesi alındıktan sonra Bizans İmparatorluğu’ndan yardım ümidini kesen Bursa valisi, şehri Osmanlılara teslim etmiştir.
  • Osman Bey, Bursa’nın alınmasından kısa bir süre önce vefat etmiş ancak vasiyeti üzerine Bursa’ya gömülmüştür.

Kaynak ve  ileri okuma;

Etiketli