Kobalt (Co); periyodik sistemin 5. periyot 8B (demir grubu) grubunun ikinci elementi olup, hafif gri renkli, 27 atom numarasına sahip bir metal elementtir.

Kobalt, genellikle gümüş-beyaz bir metalik parlaklığa sahip olmasına rağmen, çeşitli bileşiklerde mavi veya yeşil renkler üretebilen kobalt bileşikleri nedeniyle “kobalt” olarak adlandırılmıştır. Bu özelliğiyle dikkat çeken kobalt bileşikleri, cam, porselen ve seramiklerde renklendirici olarak kullanılır.

Kobaltın kimyasal özellikleri ve bileşiklerinin keşfi, birkaç araştırmacının katkısıyla gerçekleşmiştir:

  1. Georg Brandt (1735): İsveçli kimyager Georg Brandt, kobalt elementini ayrıştırmış ve 1735 yılında kobalt mineralinin kobalt bileşiği olduğunu belirlemiştir. Bu çalışmaları sayesinde, elementin kobalt adıyla anılmasına ve anlaşılmasına katkı sağlamıştır.
  2. Torbern Bergman (1775): İsveçli kimyager Torbern Bergman, kobaltun kimyasal özelliklerini daha ayrıntılı bir şekilde araştırmış ve kobalt tuzlarının farklı renkleri üretme yeteneğini keşfetmiştir.

Kobaltın keşfi ve kimyasal özelliklerinin anlaşılması, zaman içinde farklı araştırmacıların çalışmalarının bir sonucu olarak gelişmiştir. Kobalt, endüstriyel ve bilimsel kullanımlarda önemli bir yere sahiptir.

Kobaltın Özellikleri

Kobalt minerali
  • Atom Numarası: 27
  • Atom Ağırlığı: 58.933 u (atomik kütle birimi)
  • Yoğunluk: 8.9 g/cm³
  • Erime Noktası: 1,495°C (2,723°F)
  • Kaynama Noktası: 2,870°C (5,198°F)
  • Hal: Katı (oda sıcaklığında)

Kobalt (sembolü: Co), kimyasal elementler periyodik tablosunda bulunan bir geçiş metalidir.

Fiziksel Özellikler

  • Gümüş gri renkte bir metaldir.
  • Katı hâlde bulunur.
  • Yoğunluğu yüksektir.
  • Orta düzeyde elektriksel ve ısı iletkenliğine sahiptir.
  • Manyetik özelliklere sahiptir, yani mıknatıs çekimine yanıt verir.
  • Kendi başına dayanıklı değildir, ancak diğer metallerle alaşım yaparak mekanik dayanıklılığını artırabilir.

Kimyasal Özellikler

  • Havada yavaşça oksitlenir ve yüzeyi pas rengini alır.
  • Sulu ortamda kimyasal kararlılığı sınırlıdır ve oksijenle reaksiyona girer.
  • Asitlere karşı genellikle dayanıklıdır.
  • İyon halinde (+2 yüklü) kobalt, birçok kimyasal bileşikte bulunur.

Kullanım Alanları

  • Birçok endüstriyel uygulamada kullanılır. Özellikle lityum iyon pillerin, nikelli-kadmiyum pillerin ve diğer batarya türlerinin üretiminde kullanılır.
  • Manyetik alaşımların yapımında ve manyetik materyallerde kullanılır.
  • Bileşikleri, seramiklerin, camın ve porselenin renklendirilmesinde kullanılabilir.
  • Radyoaktif izotopları, radyoterapi (ışın tedavisi) uygulamalarında kullanılabilir.

Sağlık ve Çevre Etkileri

  • Vücutta eser miktarda bulunsa da aşırı miktarda alınması toksik etkilere yol açabilir. Bu nedenle işlenmemiş kobalta maruz kalınmamalıdır.
  • Tozuna veya buharına uzun süre maruz kalmak, akciğer ve solunum yolu hastalıklarına neden olabilir.
  • Birçok endüstriyel ve teknolojik uygulamada kullanılan önemli bir elementtir. Ancak bu kullanımın yanı sıra, toksik etkileri nedeniyle dikkatli kullanılması gereken bir maddedir.

Konuyla İlgili;

Dış bağlantılar;