İyon ya da Türkçesiyle yerdeş, bir ya da daha çok elektron kazanmış ya da yitirmiş bir atom veya atom grubundan oluşmuş, elektrik yüklü parçacıktır. Atomların kararsız yapılarından kurtulma isteği ve kararlı hale gelebilmek için elektron alması ya da kaybetmesiyle oluşur. Bunu gerçekleştirebilmek için de başka bir atomla bağ kurarlar.

Oluşan elektriksel açıdan yüklü olan artı(+) yüklü iyonlar katyon, eksi(-) yüklü iyonlar ise anyon olarak adlandırılır. İyonlar; nötr atomlara, moleküllere ya da başka iyonlara elektron katılması, bunlardan elektron eksiltilmesi; iyonların başka parçacıklarla birleşmesi; iki atom arasındaki ortaklaşım (kovalent) bağının, bağın her iki elektronunun da atomlardan birinde kalacak biçimde parçalanması yoluyla oluşur.

Bir sodyum atomunun bir klor atomuyla tepkimeye girerek, sodyum katyonu ve klorür anyonu oluşturması; amonyak molekülüne bir hidrojen katyonu katılmasıyla amonyum katyonunun oluşması; su molekülünün ayrışmasıyla hidrojen katyonunun ve hidroksit anyonunun oluşması, iyon oluşum süreçleri arasındadır.

Pek çok kristalin madde, karşıt yüklü parçacıklar arasındaki çekim kuvvetinin etkisiyle düzgün geometrik biçimlerde bir arada tutulan iyonlardan oluşmuştur. İyonlar bir elektrik alanının etkisiyle taşınırlar ve elektroliz kaplarında elektrik akımını iletirler.


Ayrıca bakın;