Çocuk felci, tıbbi adıyla “Poliomyelitis” veya “Polio,” poliovirüs adı verilen bir mikroorganizmanın neden olduğu bulaşıcı bir viral hastalıktır. Poliovirüs, özellikle çocuklarda omurilik ve beyin dokularına saldırarak sinir sistemini etkileyen bir hastalığa yol açar. Bu hastalığın sonucu olarak, kaslarda felç ve zayıflama meydana gelebilir.
Polio belirtileri, kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın şiddeti farklılık gösterebilir. Hafif belirtileri olan bazı vakalar, hızla iyileşebilirken, ciddi felç gelişen vakaların tedavisi daha karmaşık olabilir.
- Hafif Belirtiler (Çoğu Vakada):
- Ateş: Genellikle hafiften orta dereceye kadar.
- Boğaz Ağrısı veya Boğazda Rahatsızlık: Boğaz ağrısı veya boğazda rahatsızlık hissi olabilir.
- İştah Kaybı: Hasta iştahsızlık yaşayabilir.
- Kusma: Bulantı ve kusma görülebilir.
- İshal: İshal olabilir.
- Orta Derecede Belirtiler:
- Kas Ağrıları ve Sertlik: Kaslarda ağrı ve sertlik hissi olabilir.
- Halsizlik: Genel halsizlik ve yorgunluk hissi görülebilir.
- Yorgunluk: Hasta kendini yorgun hissedebilir.
- Ciddi Belirtiler (Azınlıkta Vakada):
- Felç: Poliovirüs, omurilik ve beyin dokusuna saldırarak kas felci (kas zayıflığı veya kas kaybı) oluşturabilir.
- Omurilik Felci: Omurilikteki hasar, uzuvlarda felç ve kas zayıflığına neden olabilir.
- Solunum Kaslarının Felci: Nadiren, solunum kaslarının felci gelişebilir ve bu solunum güçlüğüne yol açabilir.
- İdrar ve Dışkı Kontrolünün Kaybı: İdrar yapma ve dışkı kontrolünün kaybı gibi idrar ve bağırsak problemleri yaşanabilir.
Polio aşısı, polio hastalığının yayılmasını büyük ölçüde önlemiştir ve dünya genelinde polio vakaları ciddi şekilde azalmıştır. Bu nedenle polio aşılama programlarının sürdürülmesi ve çocukların aşılanması önemlidir.
Çocuk felci nedenleri nelerdir?
Çocuk felci, poliovirüs adı verilen bir enterovirüs grubuna ait mikroorganizmaların neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Poliovirüs, özellikle bağırsakları ve sinir sistemini etkileyen bir virüstür. Poliovirüsün neden olduğu çocuk felci (Poliomyelitis) genellikle kişiden kişiye temas veya kontaminasyon yoluyla bulaşır. Çocuk felcinin nedenleri:
- Poliovirüs Bulaşması: Poliovirüs, genellikle enfekte bir kişinin dışkısında ve yutulan sular veya gıdalar aracılığıyla bulaşır. Mikropların bulaştığı yollar şunlar olabilir:
- Kirli ellerin ağıza teması.
- Kirli suyun içilmesi veya kirli gıdaların tüketilmesi.
- Virüsün solunum yoluyla yayılması (daha nadir bir yol).
- Bağışıklık Sistemi Eksiklikleri: Bağışıklık sistemi zayıflamış olan kişiler, poliovirüsün vücuda girmesini ve hastalığın ilerlemesini daha kolay deneyimleyebilir. Bağışıklık sistemi eksikliği, hastalığın ciddiyetini artırabilir.
- Virüsün Sinir Sistemine Yayılması: Poliovirüs, bağırsakları terk edip sinir sistemi hücrelerine girer. Burada özellikle omurilik ve beyin dokusunu etkileyebilir. Bu nedenle hastalık çocuk felcine yol açar.
Çocuk felci bulaşıcıdır ve bulaşma riski yüksektir. Poliovirüsün yayılmasını önlemek için aşılama çok önemlidir.
Çocuk felci tedavisi nasıl olur?
Çocuk felci (Poliomyelitis) tedavisi, genellikle semptomları hafifletmek, komplikasyonları önlemek ve hastanın iyileşmesine yardımcı olmak amacıyla uygulanır. Tedavi, hastalığın şiddeti ve semptomlarına bağlı olarak değişebilir. Çocuk felci tedavisinin ana yönleri:
- Destekleyici Tedavi: Çocuk felci semptomlarını hafifletmek ve hastanın konforunu sağlamak için destekleyici tedavi uygulanır. Bu, ağrı kesiciler, ateş düşürücüler ve rahatlatıcı ilaçları içerebilir.
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Özellikle felç gelişen vakalarda, fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavisi önemlidir. Bu tedavi, kasların güçlendirilmesi, hareket kabiliyetinin geri kazanılması ve kasların atrofisini önlemek için fizyoterapistler tarafından yönlendirilir. Ayrıca, hareket kaybı olan bölgelerin kullanılabilirliğini artırmak için egzersizler ve fiziksel terapiler de dahil edilir.
- Solunum Destek Tedavisi: Solunum kaslarının felci nedeniyle solunum güçlüğü yaşayan hastalara solunum destek cihazları veya mekanik ventilasyon gerekebilir.
- İdrar ve Dışkı Yönetimi: İdrar ve dışkı kontrolünü kaybeden hastalar için uygun yönetim ve bakım sağlanmalıdır. Kateterizasyon veya diğer yöntemler kullanılabilir.
Çocuk felci hastalarının tedavisi, genellikle hastalığın etkilediği bölgelere ve semptomların şiddetine bağlı olarak özelleştirilir. Tedavi süreci, hastanın yaşına, sağlık durumuna ve ihtiyaçlarına göre ayarlanır. Tedavi, hastanın semptomların hafifletilmesine, hareket kabiliyetinin iyileştirilmesine ve yaşam kalitesinin artırılmasına odaklanır.
Unutulmaması gereken bir nokta, çocuk felci, aşılama programları sayesinde önlenen bir hastalık olmuştur. Polio aşısı, çocukların bağışıklığını güçlendirerek virüsün bulaşmasını ve hastalığın yayılmasını engeller. Bu nedenle polio aşısının düzenli olarak uygulanması, çocukların hastalığa karşı korunmasına yardımcı olur.