Akdeniz ateşi, tekrarlayan ateş nöbetleri, karın ağrısı, eklem ağrısı ve bazen de göğüs ağrısı gibi belirtilerle karakterize olan kalıtsal bir otoimmün hastalıktır. İnflamasyon (iltihaplanma) ile ilişkili olan bu hastalık, özellikle Akdeniz bölgesinde yaygındır ve bu nedenle bu ismi almıştır. Ancak, Akdeniz ateşi dünyanın diğer bölgelerinde de görülebilir.
Akdeniz ateşi genellikle çocukluk veya gençlik döneminde başlar, ancak her yaşta ortaya çıkabilir. Bu hastalık, genetik bir bozukluk olan MEFV genindeki mutasyonlarla ilişkilidir. Bu gen, inflamasyonu düzenlemek için önemli bir rol oynayan bir protein olan pirin üretimini kontrol eder. MEFV genindeki mutasyonlar, pirin proteininin normal işlevini etkileyerek inflamasyonu kontrol etme yeteneğini bozar.
Akdeniz ateşi atakları, ateş yükselmesi ile gerçekleşir. Bu ataklar genellikle birkaç gün sürer ve spontan olarak geriler. Ateşin yanı sıra, karın ağrısı (özellikle karın zarının iltihaplanması olan peritonit şeklinde), eklem ağrısı (artralji) ve bazen de göğüs ağrısı (plevral efüzyon) görülebilir. Ayrıca, cilt lezyonları, lenf düğümü şişlikleri ve nadir durumlarda beyin iltihabı (menenjit) gibi diğer belirtiler de ortaya çıkabilir.
Akdeniz ateşi teşhisi, hastanın semptomları, ailesel öyküsü ve genetik testlerle konulur. Kan testleri, iltihaplanma belirteçlerinin yükselmiş olabileceğini gösterebilir, ancak bu belirteçler ataklar arasında normal seviyelere dönebilir.
Akdeniz ateşi tedavisinde amaç, semptomları hafifletmek, atak sıklığını azaltmak ve komplikasyonları önlemektir. Bu amaçla nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ve kolşisin adı verilen ilaçlar kullanılabilir. NSAID’ler ağrı ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olurken, kolşisin atakların sıklığını azaltabilir. Ayrıca, bazı durumlarda kortikosteroidler veya immünsüpresif ilaçlar kullanılabilir.
Akdeniz ateşi hastalarının düzenli olarak takip edilmeleri ve uzman bir hekim tarafından yönetilmeleri önemlidir. Tedaviye uyum ve erken müdahale, hastalığın kontrol altına alınmasında önemlidir.
Akdeniz ateşinin belirtileri
- Ateş: Ani başlayan ve genellikle 38-40°C arasında değişen yüksek ateş atakları olabilir. Ateş genellikle 1 ila 3 gün sürer ve sonra kendiliğinden düşer.
- Karın ağrısı: Akdeniz ateşi olan kişiler, ataklar sırasında şiddetli karın ağrısı yaşayabilirler. Karın ağrısı genellikle göbek çevresinde lokalizedir ve birkaç saat ila 3 gün sürebilir. Ağrı bazen apandisit benzeri semptomlara neden olabilir.
- Eklemlerde ağrı ve şişlik: Akdeniz ateşi atakları sırasında eklemlerde ağrı, şişlik ve hassasiyet olabilir. Bu genellikle diz, ayak bileği, dirsek veya bilek gibi büyük eklem bölgelerinde görülür.
- Göğüs ağrısı: Bazı insanlar Akdeniz ateşi atakları sırasında göğüs ağrısı yaşayabilir. Bu ağrı genellikle solunumla ilişkilidir ve solunum derinleştikçe artabilir.
- Kas ağrıları: Ataklar sırasında kas ağrıları yaygın olabilir. Bu ağrılar genellikle bacaklarda ve sırtta hissedilir.
- Yorgunluk ve halsizlik: Akdeniz ateşi ataklarından sonra kişiler genellikle yorgun ve halsiz hissedebilirler.
Akdeniz ateşi belirtileri, ataklar arasında tamamen kaybolabilir ve bazen haftalar veya aylar sürebilir. Her bireyin belirtileri ve atak sıklığı farklı olabilir.
Eğer Akdeniz ateşi belirtilerini yaşıyorsanız veya bu konuda şüpheleriniz varsa, bir doktora başvurmanız önemlidir. Doktorunuz size doğru tanı koymak ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemek için gerekli değerlendirmeleri yapacaktır.
Dış bağlanatılar;